موقعیت اتاق عمل

در گذشته اطاق های عمل را به بالاترین طبقات ساختمان اصلی بیمارستان منتقل می نمودند :

دور بودن از مسیر رفت و آمد عمومی - دور بودن از جریان هوای الوده بین بخش ها - نزدیکتر بودن به دستگاه های تهویه روی پشت بام که منجر به تهویه آسان تر وخطر خرابی کمتر و هزینه انتقال انرژی ارزانتر می شد و جزییات دیگری مانند ارامش کامل ونبود مزاحمت هایی از قبیل سروصدای محوطه وخیابان، سر وصدای بخش ها

امروزه طراحان بیمارستانی همگام با تغییر تجهیزات وتکنولوژی وهمچنین تغییر استاندارد های درمانی ، بناچار تغییراتی رادر طراحی بیمارستان ها پدید آورده اند :

اطاق های عمل برای سهولت دسترسی همه بخشها به آن ، بایستی در طبقات میانی ساختمان اصلی گنجانده شود

وجود اسانسور های اختصاصی اطاق عمل

با توجه به وقوع کشور ما در نیمکره شمالی زمین ، برای جلوگیری از تابش نور شدید افتاب اطاق های عمل در بال شمالی ساختمان قرار گیرند .



اتاق عمل به 4 منطقه مشخص تقسیم میشود:

1- منطقه حفاظت شده یا خارجی:

منطقه ورودی بیماران،کارکنان،وسایل و ملزومات



2- منطقه داخلی یا تمییز(دارای خط زرد):

بیماران،کارکنان،وسایل و ملزومات تحت کنترل قرار میگیرند

از لباس خاص اتاق عمل استفاده میشود



3- منطقه استریل(دارای خط قرمز):

شامل اتاق عمل و اتاق استریل



4- منطقه دفع یا کثیف:

مواد زاید و ملحفه های کثیف در این منطقه قرار میگیرند.

* محاسبه ابعاد بخش جراحی: 



* اتاق عمل های عمومی(جنرال): 

مساحت:35تا40 متر مربع

ارتفاع تا سقف:3 متر



* اتاق عمل های قلب و عروق،اورتوپدی و مغز و اعصاب: 

مساحت:حداقل 55 متر مربع



* اتاق ریکاوری: مساحت37 متر مربع



* اتاق عمل اورژانس: 

مساحت:37 متر مربع



شرایط بهداشتی اتاقهای عمل:



* کف: سالم، بدون درزو شکاف 

جنس آن به گونه ای که ذرات از آن جدا و در فضا پخش نگردد

غیر قابل نفوذ به آب وقابل شستشو

عدم استفاده از پادری یا زیر انداز ضد عفونی کننده



* دیوارها: تا سقف کاشیکاری به رنگ کاملا روشن، سالم وبدون درزوشکاف وترک خوردگی 

مقاوم به مواد ضد عفونی کننده وپاک کننده



* سقف: سالم، بدون درزوشکاف وترک خوردگی و به رنگ روشن و قابل شستشو 



محل اتصال کف به دیوارها باید بدون زاویه باشد.



* کلید وپریزهای برق ضد جرقه ودارای اتصال زمینی



* توالت و دستشوئی با شرایط بهداشتی، به تعدادکافی 

درمجموعه اتاقهای عمل قبل از اتاق رختکن وخط قرمز



* هوا بطور مرتب با روش مناسب تهویه ورطوبت نسبی 

آن بین( 60-50) درصد ودمای خشک بین (34-30)

درجه سانتیگراد باشد.



* کلیه قسمت های محوطه اتاق های عمل بایستی دارای کپسول ضد حریق باشد 



* نور و رنگ اتاق عمل: 



نور در اتاق عمل از دو جنبه اهمیت دارد:

1-احتیاج به روشنایی بسیار دقیق و با سایه های کنترل شده

2-لزوم از بین بردن روشنایی خیره کننده و حرارت ایجاد شده



بهترین رنگ برای اتاق عمل سبز روشن است



تهویه اطاق عمل:



* تعادل در هوای ورودی و خروجی 

* غلبه فشار هوای داخل اتاق عمل بر فشار هوای قسمت های نیمه تمیز. چرا؟ 

* این فشار مانع از جریان یافتن هوای قسمتهای نیمه تمیز به داخل اطاق عمل و راه یافتن آلودگی به درون آن می شود. 

* لزوم وجود فیلترهای مخصوص جداسازی گردوغبار هوا و همچنین فیلترهای جذب کننده باکتری 

* عدم استفاده از بخاری و کولر گازی 

* ضدعفونی کردن و حفظ شرایط استریل دراتاق عمل: 



استفاده از لامپ های فرابنفش (UV) جهت ضد عفونی



عوامل آلوده کننده در اتاق عمل به شرح زیر است:

1- تخت بیمار

2-پرسنل اتاق عمل

3-عدم توجه به نظافت واحد



* زمان نظافت اتاق عمل: 



چراغ های جراحی: قبل از هر عمل جراحی

کف زمین: در ابتدای صبح و قبل از ورود افراد

لبه پنجره ها و قفسه ها: بطور روزانه

دیوار ها: بطور هفتگی

سقف ها: در فواصل طولانی تر از دیوارها



* نیروی انسانی مورد لزوم: 



متخصص بیهوشی : یک متخصص بیهوشی با مدرک تخصصی بازاء هر 2 اتاق عمل در هر شیفت.

کاردان یا کارشناس بیهوشی : یک نفر بازاء هر اتاق عمل در هر شیفت

مسئول تدارکات بیهوشی : با مدرک حداقل دیپلم بازاء هر 2 اتاق عمل یک نفر در هر شیفت

کاردان اتاق عمل : بازاء هر اتاق عمل 2 نفر در هر شیفت کاری

تدارکات جراحی : حداقل یک نفر در هر شیفت

منشی : یک نفر با مدرک حداقل دیپلم